Substrata (alternative versions)

Biosphere, norweski mistrz chłodu publikuje zmienione/robocze/wczesne wersje utworów z płyty Substrata z 1997, będącej bardzo ważnym albumem ambientu. Posłuchajmy. Całościowo, mamy oczywiście nadal do czynienia z interesującym, polarnym ambientem, przy czym nie tak ascetycznym jak porażające monolity Thomasa Könera. Wiele się tu dzieje, zmienia się nieustannie barwa nieba, kierunek wiatru, cienie dalekich gór na horyzoncie powoli przesuwają się po lodowej tafli. Rytmy pojawiają się nieoczekiwanie niczym lodowcowe rzeki, by zniknąć po chwili w polarnej mgle. Dominuje atmosfera izolacji, samotności, oddalenia, ale i spokoju. W całym tym zimnym pustkowiu zdarza się czasem pasaż niemal melodyjny, z senną "przyśpiewką" nad dogasającym ogniskiem (Times When I Know You'll Be Sad), ale zaraz potem zorza polarna znów otula wszystko statyczną ciszą. Zmiany względem oryginału polegają raczej na dodaniu pewnych planów dźwiękowych, niż gruntownej przebudowie szkieletu utworów. W mojej subiektywnej ocenie płyta nabrała więcej światła, przestrzenności, przez te zwały lodu często przebija teraz światło. Dla porządku trzeba dodać, że nie wszystkie zaproponowane wersje są ciekawsze niż oryginał - np we wspaniałym Chukhung w połowie pojawiają się irytujące "bąble" które kompletnie nie pasują. ale też i pod koniec Geir dodał nastrojowe pady w klimacie niezapomnianej kompilacji Dream Injection...

M.Ż.